Met name na de Tweede Wereldoorlog heeft de fabricage van hardloopschoenen een vlucht genomen. Daarbij zijn de fabrikanten steeds meer gaan letten op de grip van de schoenen, de demping van de schoenen en hoe de schoenen het transpiratievocht van de voeten goed kan afvoeren. Bill Bowerman, één van de oprichters van Nike Inc., was één van die pioniers.
De goede hardloopschoenen van vandaag zijn allemaal ontworpen om de belasting van de voeten en de benen, ongeveer driemaal het gewicht van de loper, goed te verwerken. Ook corrigeren de schoenen het naar buiten of naar binnen lopen van de loper. Het beste kunnen hardlopers de schoenen na ongeveer 1.000 tot 1.500 kilometer vervangen. Ook moeten de schoenen vervangen worden als ze ouder zijn dan 2,5 jaar. Na deze afstand of na verloop van deze tijd is de demping van de schoenen onvoldoende en loopt de hardloper een grote kans op blessures.
Bij het passen van de hardloopschoenen is het belangrijk dat er ook echt op de schoenen wordt hardgelopen. Het is daarbij aan te bevelen om dat op een harde ondergrond te doen. Dus niet op een loopband. Deze loopband zal meedeinen met het ritme van de loper. Met een camera kan bekeken worden of de schoen neutraal wordt afgewikkeld. Een goed hulpmiddel bij de keuze van de nieuwe schoenen zijn de oude schoenen. Aan de hand van de slijtage kan beoordeeld worden of de nieuwe schoenen hun taak goed zullen kunnen gaan verrichten.
Hardloopschoenen zijn vaak één tot anderhalve maat groter dan de gewone schoenen. Daarmee heeft de voet voldoende ruimte en worden zogenaamde "blauwe tenen" en blaren voorkomen.
In de huidige hardloopmarkt worden er enorm veel hardloopschoenen aangeboden, sommige heel goed en andere soms heel slecht. Ook zijn er veel inferieure merken en schoenen op de markt. Dit zijn schoenen die wel het uiterlijk hebben van een hardloopschoen, maar inwendig qua tussenzool helemaal niets met kwalitatief goede loopschoenen te maken hebben.
Neutrale hardloopschoenen zijn schoenen welke zijn gemaakt voor lopers die een zogenaamde neutrale loop hebben. Een neutrale loop houdt in dat de voeten van deze lopers op een neutrale wijze afwikkelen, waarbij de schoen dus niet voor extra stabiliteit hoeft te zorgen maar uitsluitend voor een goede demping.
Deze categorie schoenen is gemaakt voor lopers waarbij de voetafwikkeling niet zo neutraal is als bij een neutrale loper. Tijdens het lopen kantelen (het proneren) de enkels licht tot matig naar binnen waardoor er meer kans bestaat op blessures. Typische anti-pronatieblessures zijn scheenbeenvliesontsteking (shin splints), runners knee ( klachten een de buitenzijde zijkant van de knie) en soms ook achillespeesklachten.
De anti-pronatie hardloopschoenen hebben allemaal een versteviging aan de binnenzijde van de tussenzool om het naar binnen kantelen, het proneren, van de voeten tegen te gaan.
Voor lopers die meer proneren dan de categorie schoenen die hierboven zijn omschreven bestaan er schoenen die een nog grotere versteviging aan de binnen zijde hebben. Deze schoenen kenmerken zich door een vaak grotere zooloppervlakte, zijn vrijwel altijd op een rechte leest gebouwd zijn en de versteviging is aan de binnenzijde van de hardloopschoen vaak groter dan bij een anti-pronatieschoen. Vaak zijn de lopers in deze categorie ook zwaarder van gewicht en/of hebben een zware bouw.
Bij hardloopschoenen is het zo dat elk merk zijn eigen specifieke eigenschappen heeft. Dit kan bijvoorbeeld zijn hoe de schoen is opgebouwd, welke type demping er wordt gebruikt en welke leesten er beschikbaar zijn.
